Είναι ένας σύγχρονος συνθέτης με εκθαμβωτικό βιογραφικό, που δε φοβάται να
πειραματιστεί και να τολμήσει. Συνδυάζει την κλασική μουσική με τον ηλεκτρονικό
ήχο κι ένα στοιχείο αφηρημένο... Η μουσική του έχει ντύσει ταινίες,
διαφημίσεις, θεατρικά και όπερες, ενώ έχει κερδίσει ένα Grammy,
μία Χρυσή Σφαίρα, και δύο βραβεία BAFTA, τη στιγμή που, όπως δηλώνει, απλά προσπαθεί να δημιουργεί... «κάτι που θα υπάρχει από μόνο του.»
Έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με την Madonna, τους U2, τη Björk και τους Massive Attack μεταξύ άλλων. Με κάποιους συμφωνούσαν, με κάποιους ήταν
άκρως αντίθετοι. Αλλά, όπως ομολογεί, από όλους είχε κάτι να μάθει. Άλλωστε... «Για
μένα το σπουδαίο στη μουσική είναι η αθανασία της. Μπορείς πάντα να μαθαίνεις.»
Ήταν
δύσκολο, όπως αναφέρει, να είναι πατέρας και η οικονομική ανάγκη τον οδήγησε να
κάνει και πράγματα για τα οποία δεν είναι ενθουσιασμένος. Ήταν όμως μέρος του
δρόμου και τελικά τα κατάφερε.
Η κατάσταση, λοιπόν, βελτιώθηκε αισθητά. «Προφανώς όταν γράφεις μουσική για μια
ταινία πρέπει να δουλέψεις με το όραμα του σκηνοθέτη. Αλλά νομίζω ότι υπάρχει
μία διαφορά ανάμεσα σε αυτό και στο να σου υποδεικνύει κάποιος τι να γράψεις.
Κάποια στιγμή νομίζω, απλά θεωρείς ότι ο σκηνοθέτης σε επέλεξε επειδή κατά μία
έννοια σέβεται το δικό σου όραμα. Συνήθως με αυτούς συνεργάζομαι. Αν αρχίσεις
να δουλεύεις πάνω σε κάτι και δεν είσαι ικανοποιημένος, μπορείς να το πεις και
να φύγεις. Αλλά συνήθως ήμουν τυχερός με τους ανθρώπους που συνεργαζόμουν και
ήταν απολαυστικό. Επίσης, προσπαθώ να δοκιμάζω και να μαθαίνω πράγματα.»
Σήμερα γνωρίζει τι τελικά είναι καλύτερο. «Πιστεύω πως μετρά το ποιον επιλέγεις για
να συνεργαστείς. Αν προσπαθήσεις να αποφύγεις τις μεγάλες υπερπαραγωγές,
συνήθως καταλήγεις με πιο ενδιαφέροντες ανθρώπους.»
Από
τις ταινίες αξίζει να αναφερθούν μονάχα ενδεικτικά τα “Orphans”, “Ray”, “World Trade Center”,
“Elizabeth: The Golden Age”,
“Love Actually”
, “Romeo + Juliet”,
“Moulin Rouge!”, “Wall Street: Money Never Sleeps”,
“The Great Gatsby”, ενώ από τις
προσωπικές του δουλειές πολλά ήταν τα κομμάτια που επιλέχθηκαν να συντροφεύσουν
κάποιο έργο. «Όταν γράφεις μουσική για
μια θλιβερή ή τρομακτική ιστορία, ο ρόλος σου δεν είναι να γράψεις απίστευτα
τρομακτική μουσική, αλλά η μουσική να γίνει ένας από τους χαρακτήρες.» Έτσι,
«μπορείς να εναντιωθείς στο δράμα, το
οποίο μπορεί να είναι πραγματικά αποτελεσματικό, να πας σε κάτι ήσυχα
ατμοσφαιρικό, αντί για κάτι πολύ συναισθηματικό.»
Συνθέτης μιας μουσικής που πάντα δημιουργεί
εικόνες, ξέρει πώς να χάνεται μέσα σε αυτές. «Βασικά προσπαθείς να βυθίσεις τον εαυτό σου στην ταινία και τη
βλέπεις κάθε μέρα για εβδομάδες. Τελικά, γλιστράς μέσα της. Η μουσική είναι σα
να είσαι ένας ακόμη ηθοποιός, είσαι σχεδόν μέρος του ψυχολογικού σκηνικού του
έργου και εισχωρείς όλο και περισσότερο σε αυτό. Η ηχογράφηση γίνεται
συναρπαστική.»
Όπως προαναφέρθηκε έχει ασχοληθεί και με την
όπερα. «Σε μια όπερα, το δράμα είναι το
βασικό στοιχείο που πρέπει να κάνεις σωστά. Αν δεν επενδύσεις στους χαρακτήρες
και στην πλοκή, η μουσική δε σημαίνει τίποτα.»
Εκείνη έχει ένα χάρισμα δικό της...«Αυτό που είναι ιδιαίτερο για μένα είναι πως
οι ήρωες μπορούν να πουν τις ιστορίες
του ταυτόχρονα. Αυτό είναι που κάνει την όπερα μοναδική, σε αντίθεση με τις
ταινίες. Στην όπερα παίζουμε ένα παιχνίδι, όπου λίγα πράγματα διαδραματίζονται συγχρόνως.
Είναι σα να αλλάζεις γρήγορα τα κανάλια της τηλεόρασης, αλλά στην όπερα είναι
όλα αναμμένα!»
Στη μουσική η σύγκρουση δεν έχει θέση. «Είναι αλήθεια πως στη δεκαετία του ’70 το
κλασικό με το ροκ ήταν ένας δυστυχισμένος γάμος. Νομίζω πως κυρίως επειδή τις
είχαν κλειδώσει σαν δύο πολύ διαφορετικές κατηγορίες. Αλλά σήμερα το όλο θέμα είναι
πια αδιάφορο. Δεν αισθάνομαι να δουλεύω είτε με τη ροκ, είτε με την κλασική
μουσική. Όταν γράφω δεν κάνω τέτοιες διακρίσεις. Δεν κάθομαι να σκεφτώ ¨βάλε λίγο κλασική πάνω από αυτό.¨ Είναι κάτι
πιο οργανικό. Έχουμε απομακρυνθεί από τη φάση που βάζαμε Rachmaninoff πάνω σε κάποιον ρυθμό.»
Μια άποψη από τα χείλη ενός ανθρώπου που
ξεπέρασε τα είδη και τους περιορισμούς στην πράξη. «Οφείλω να ομολογήσω πως δεν άκουσα ποτέ πολύ κλασική μουσική. Αυτό
που με ενδιέφερε στην κλασική ήταν η ακραία και πειραματική πλευρά. Οπότε
έπρεπε να έχω μεγάλη γνώση γύρω από την κλασική μουσική του εικοστού αιώνα.»
Με την ηλεκτρονική πώς συναντήθηκαν; «Το ενδιαφέρον μου στην ηλεκτρονική
μουσική ξεκίνησε νωρίς, από έναν φίλο
μου που έφερε ένα μαγνητόφωνο Grundig όταν ήμαστε δέκα χρονών. Ακόμη θυμάμαι τον ενθουσιασμό.
Στ’ αλήθεια με τράβηξε. Ηχογραφούσαμε έργα σε αυτό με ένα κομμάτι για τον
διάλογο και ένα άλλο για τα ηχητικά εφέ. Έτσι ξεκίνησε η μαγεία χρησιμοποιώντας
τους ήχους που βρίσκαμε, κάτι που σήμερα έχει μεταλλαχθεί στη χρήση πολλών
ατμοσφαιρικών δειγμάτων.»
Κλασική ή ηλεκτρονική, όπερα ή διαφήμιση... «Για μένα είναι σύνθεση μουσικής.» Γιατί
τα τείχη είναι του μυαλού και δε χωρούν σε τόσο μαγικό. «Προσπαθώ
να μην αναλύω τη μουσική πλέον και απλώς να γράφω. Μπορεί να πιάσεις τον εαυτό
σου να λέει, ¨Είναι αυτό αρκετά κλασικό ή πολύ εμπορικό; Ξέρεις κάτι; Απλά
γράφω ό,τι γράφω!¨»
Αλλά τι είναι αυτό τελικά; « Ό,τι γράφεις είναι το αποτέλεσμα των
επιρροών σου.» Όταν η ψυχή ελευθερώνεται... «Νομίζω ότι όλη η μουσική που έχει γραφτεί μέχρι κάποιο σημείο είναι
αυτοσχεδιαστική. Όλο αυτό που συμβαίνει στη σύνθεση είναι στην πραγματικότητα η
επιλογή των αγαπημένων σου αυτοσχεδιασμών. Όποτε γράφεις μια καινούρια μελωδία,
αυτοσχεδιάζεις, γιατί την επινοείς, σωστά; Θεωρώ τον αυτοσχεδιασμό ένα πολύ
σημαντικό μέρος της δουλειάς μου. Όταν έχεις χρόνο διαλέγεις τους καλύτερους
και μπορείς να επιλέξεις μικρά μέρη των καλύτερων και να δημιουργήσεις μία
σύνθεση. Αν το σκεφτείς, ακόμη και το
μοτίβο της 5ης Συμφωνίας του Beethoven ήταν ένας αυτοσχεδιασμός. Αυτό που έκανε
ήταν να τον αναπτύξει. Ο,τιδήποτε δημιουργείς από το τίποτα είναι ένας
αυτοσχεδιασμός.»
Μια νότα που ξεπηδά από το σβηστό μυαλό σου
δίχως λογική μ’ έναν ειρμό δικό της, εκεί που δεν υπάρχει τίποτα...«Βλέπω
τη μουσική σαν μία θετική δύναμη της ζωής, οπότε πιστεύω πως φέρει μαζί μια
ευθύνη η ιδιότητα του καλλιτέχνη. Άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ακούν τη μουσική
μου και έτσι αναλαμβάνω μια ευθύνη. Δένομαι στην ομορφιά της μουσικής, καθώς
πολλές φορές η ζωή είναι δύσκολη. Για μένα ο σκοπός της μουσικής είναι αυτό το
αισιόδοξο στοιχείο. Έρχεται από την πνευματική πλευρά του ανθρώπου. Γι’ αυτό οι ύμνοι είναι τόσο ανυψωτικοί. Μπορεί να είσαι ψυχολογικά
πεσμένος, αλλά όταν ακούς ένα συγκεκριμένο κομμάτι ο κόσμος γίνεται ξανά ένα
καλύτερο μέρος. Αυτό θέλω. Δε χρειάζεται να είναι
όμορφη μουσική, αλλά μ’ αρέσει εκείνη που σου αφήνει μια ελπίδα σαν την
ακούσεις. Αυτή τη μουσική θέλω να γράφω.»
Η
παρτιτούρα έφτασε στο τέλος. Τα χέρια απομακρύνθηκαν και μια χορδή ξεψυχά παλλόμενη.
Τώρα μπορεί δειλά να συμβουλεύσει.
«Μην τα παρατάς ποτέ. Να θυμάσαι πως ό,τι αισθάνεσαι είναι μοναδικό και να
συνθέτεις μόνος.» Έτσι και στη ζωή.
Πηγές: PARK CIRCUS, contactmusic.com, IGN, Scottish Opera, SOUND ON SOUND
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου