Arcade Fire: Reflektor και Αϊτή

Επιμέλεια: Κούκης Βασίλης
           synenteuxis.gr

Οι Arcade Fire κυκλοφόρησαν ένα από τα καλύτερα άλμπουμ του 2013. Την κυκλοφορία αυτή σημάδεψε ένα ταξίδι στην Καραραϊβική και ο Win Butler μοιράζεται μαζί μας ιστορίες πίσω από τραγούδια όπως το “Here Comes the Night Time” και “Reflektor”, αποκαλύπτει τις επιρροές του που κυμαίνονται από τον Søren Kierkegaard στη ταινία του 1959 Black Orpheus και συζητά για τα ταξίδια του σε Αϊτή και Τζαμάικα.
"Μάθαινα απ' όσα έβλεπα και προσπαθούσα να τα εφαρμόσω στη ζωή μου", λέει ο Win Butler (frontman) στο Rolling Stone. “Δεν προσπαθώ να πω τις ιστορίες άλλων ανθρώπων. Απλά προσπαθούμε να επιτρέψουμε σε μια εμπειρία να μας αλλάξει.”

Κάθε  άλμπουμ του συγκροτήματος κατά το παρλεθόν συνδεόταν με καταστάσεις και στιγμές της ζωής των μελών. Για το τι συνέβαινε κατά την περίοδο σύλληψης του Reflektor, ο Butler αναφέρει:  Κοίτα, πηγαίνωντας στην Αϊτή για πρώτη φορά με την Regine (σύντροφος του Win και βιολίστρια στο συγκρότημα, με καταγωγή από την Αϊτή) άρχισε μια τεράστια αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμουν τον κόσμο. Συνήθως, ο καθένας έχει τις περισσότερες μουσικές του επιρροές “κλειδωμένες” μέσα του γύρω στην ηλικία των 16. Υπήρχε ένα συγκρότημα (στην Αϊτή) που νομίζω πως με άλλαξε μουσικά, μου έδειξε αυτή την τεράστια κουλτούρα και τις επιρροές που δεν είχα ξαναδεί πριν και αυτό ήταν κάτι το οποίο πραγματικά μου άλλαξε τη ζωή. 

Για τις μοναδικές εμπειρίες που βίωσε εκεί : Πήγα σε Καρναβάλι για πρώτη φορά και ακούσα μουσική rara, η οποία είναι ένα είδος μουσικής του δρόμου με όλα αυτά τα πνευστά και τα Αφρικανικά κρουστά... Θυμάμαι να βρίσκομαι στην παραλία στις 3 το πρωί και υπήρχε ένας voodoo drummer όπου έπαιζε και χόρευε για, περίπου 4 ώρες με παιδιά και εφήβους και άρχισαν να μπαίνουν στο πενύμα... Σε κάνει να αισθάνεσαι τυχερός, το να παίζεις σε ένα ροκ συγκρότημα και να βιώνεις τέτοιες μουσικές εμπειρίες. Είναι σαν να λες “Εντάξει, υπάρχει ζωντανή, με παλμό folk μουσική στο σύγχρονο κόσμο”. Πάντα άκουγα folk δίσκους, αλλά το να το ζώ πραγματικά μου θύμισε ποιό είναι όλο το νόημα.

Είναι εμφανές πως μερικοί από τους "βαθείς" ρυθμούς στο δίσκο αυτό προήρθαν από τις εμπειρίες αυτές. Έφερε μαζί του και στιχουργικά θέματα από κει;  Δεν νομίζω πως υπάρχει κάτι τόσο άμεσο. Το πιο Αϊτιανό τραγούδι του δίσκου είναι το “Here Comes the Night Time”, το οποίο είναι μια μορφή rara beat, αλλά είναι περισσότερα σαν μια μίξη Αϊτιανού rara και επιρροών από τη Τζαμαϊκά, αλλά ηχητικά μοιάζει με τραγούδι των Cure στο τέλος της μέρας, ένα είδος mashup. Εννοώ, πως δεν είναι οτι το συγκρότημα μας προσπαθεί να παίξει μουσική της Αϊτής. Απλά ένιωσα πως έπρεπε να είμασε ανοιχτοί σε νέες επιρροές. Ο Bob Marley πιθανόν να αισθάνθηκε το ίδιο την πρώτη φορά που άκουσε Curtis Mayfield.

Το άλμπουμ είναι διπλό και λειτουργεί πραγματικά σαν ένα ολοκληρωμένο μουσικό έργο.
Νομίζω πως περάσαμε περισσότερο χρόνο αναλύοντας και προσδιορίζοντας δίσκους απ' όσο περνούν οι περισσότεροι για να φτιάξουν έναν δίσκο. Η διαδικασία μας είναι χρονοβόρα και μακροσκελής σε σημείο τρέλας. Τζαμάραμε με τα τραγούδια για ένα διάστημα και προσπαθούσαμε να ανακαλύψουμε πως θα δουλεύουν όλα μαζί. Αυτός ο δίσκος έχει πολύ μεγάλη διάρκεια. Σκοπεύαμε να κάνουμε έναν σύντομο δίσκο και καταλήξαμε με 18 τραγούδια που κύμαινονταν από 6 εως 8 λεπτά το καθένα, και σκεφτήκαμε “Χμμ, τα σκατώσαμε στην προσπάθεια μας να φτιάξουμε ένα σύντομο δίσκο”. Μοιράζοντάς τον σε δύο μισά, σου δίνεται η δυνατότητα να μπεις στους διαφορετικούς κόσμους του κάθε δίσκου.

Σχολιάζοντας το πολύ ιδιαίτερο τραγούδι, "Here Comes the Night Time", το οποίο διαιρείται σε δύο μέρη : Κάτα κάποιο τρόπο είναι αντίθετα. Το δεύτερο για την ακρίβεια γράφτηκε πρώτο και σχεδόν ξεκινά το δεύτερο μισό του δίσκου – κάτι σαν το μετά το Καρναβάλι. Και τα δύο είναι εν πολλοίς επηρεασμένα από τη στιγμή που ο ήλιος αρχίζει να δύει στο Port au Prince (πρωτεύουσα της Αϊτής) και είναι πολύ έντονη στιγμή γιατί το μεγαλύτερο τμήμα της πόλης δεν έχει ηλεκτρικό ρεύμα και όλοι τρέχουν να πάνε σπίτι πρν νυχτώσει.
Στο αεροδρόμιο στην Αϊτή υπάροχυν πάντα ομάδες ιεραπόστολων με μπλουζάκια που γράφουν “Ο Θεός αγαπά την Αϊτή”. Και μιλάς με μερικούς από αυτούς τους ανθρώπους και λες “Τι κάνετε εδώ παιδιά;” και απαντούν “θα βοηθήσουμε την Αϊτή! Θα βάψουμε σπίτια!” και αναρωτιέσαι “Γιατί δεν προσλαμβάνεται κάποιον ντόπιο να τα βάψει; Σας εγγυώμαι πως θα χαίρονταν πολύ να βάψουν ένα σπίτι”. Οπότε δεν ξέρω, είναι αυτή η μίξη από ιεραπόστολους στο Port au Prince και είναι μάλλον αυτό.

Αυτοί είναι οι ιεραπόστολοι για τους οποίους τραγουδάς στο “Here Comes the Night Time”;
Ναι. Υπάρχει ένας στίχος που λέει, “Οι ιεραπόστολοι, μας λένε πως θα μας αφήσουν πίσω, μας έχουν αφήσει πίσω χίλιες φορές”.

Για τις σκέψεις πίσω από τον προηγούμενο στίχο: Απλά τον παραλογισμό του να πηγαίνεις σε ένα μέρος όπως η Αϊτή και να διδάσκεις στους ανθρώπους για τον Θεό. Όπως και το αντίθετο φαίνεται να ισχύει. Δεν έχω βρεθεί σε μέρος με μεγαλύτερη πίστη και γνώση για το Θεό.

Για όλα όσα έμαθε για τον εαυτό του στην Αϊτή: Το Καρναβάλι ήταν μεταμορφωτικό λόγω της παράδοσης του Mardi Gras στη Νέα Ορλεάνη που είναι εν πολλοίς επηρεασμένο από την Αϊτή – μπορείς να βρεις μικρούς πυρήνες αυτής της αυθεντικής ενέργειας – αλλά πολύ απ' αυτή εχει μετατραπεί σε (αμετάφραστο γιατί αλλιώς χάνει το νόημα του) "a spring break bacchanalia, flash-your-boobs and that kind of thing". Αλλά (στο Καρναβάλι της Αϊτής) υπάρχει σεξ και θάνατος και άνθρωποι ντυμένοι σαν σκλαβοι με μαύρα λαδια μηχανής στα πρόσωπα και τις αλυσίδες και υπάρχουν αυτά τα μικρά παιδιά ντυμένα σαν ψάρια ή σαν μπουκάλια κόκα κόλας. Υπάρχουν δράκοι με φλογερές ανάσες που ρίχνουν αληθινές φλόγες στο κοινό.

Για μένα, το να φοράω μια μάσκα και να χορεύω στο πλήθος – είναι σαν να δημιουργείται μια αντιστροφή της κοινωνίας . Για πολλούς φίλους και ανθρώπους με τους οποίους μεγάλωσα μαζί, η μοναδική στιγμή που αισθάνονται πραγματικά άνετα να χορέψουν είναι όταν βρίσκονται με τους κολλητούς τους και είναι πραγματικά μεθυσμένοι. Καταλαβαίνεις τι λέω –  το αίσθημα μοιάζει με  ένα διάλλειμα ανάμεσα στο σώμα και τη ψυχή και το σεξ με τον θάνατο φαίνεται να μην είναι τελείως ασύνδετα. Νιώθεις κάτα κάποιο τρόπο τελειώς διαφορετικός άνθρωπος, υποθέτω.


Φαίνεται πως τραγουδάς επίσης για θέματα όπως η απομονωση μέχρι τον θάνατο και την κατάθλιψη: Η ταινία Black Orpheus είναι μια από τις αγαπημένες μου όλω των εποχών και διαδραματίζεται σ' ένα καρναβάλι στη Βραζιλία. Ο μύθος του Ορφέα είναι το αυθεντικό ερωτικό τρίγωνο, μια ιστορία που θυμίζει Ρωμαίο και Ιουλιέτα. Στιχουργικά, δεν είναι κυριολεκτικά για τη ζωή μου. Νιώθω πως είμαι κάτα κάποιο τρόπο ένα σφουγγάρι. Όπως όταν οι άνθρωποι γύρω μου παιρνούν διάφορα, το βρίσκω πολύ δύσκολο να μη δείχνω εμπάθεια. Όσο μεγαλώνω, βλέπω τους ανθρώπους σε διαφορετικά στάδια. Δεν είμαι 15. Τα πράγματα δεν είναι σαν, “ Σ' αγαπώ, μωρό μου”, είναι η προσάθεια να καταλάβω τους άντρες και τις γυναίκες και να φτάσω στον πυρήνα. Ποτέ δεν ήθελα να τραγουδήσω “Oh, baby, baby”. Ο πρώτος δίσκος είναι για τη σχέση μου, με τους γονείς και τους γείτονες μου και πάντα ενδιαφερόμουν για τις βασικές αυτές σχέσεις.

Στο τελευταίο άλμπουμ τραγουδούσες λίγο για την οπτική των γονιών. Τι κοινά νομίζεις πως έχουν τα τραγούδια;  Μελέτησα τη Βίβλο και φιλοσοφία στο κολλέγιο και πιστεύω με βεβαιότητα πως αυτά είναι τα πράγματα που κάνουν ακόμα το μυαλό μου να δουλεύει. Υπάρχει ένα κείμενο του Kierkegaard που λέγεται The Present Age το οποίο διάβαζα συχνά και αναφέρεται στην εποχή εκείνη. Μιλάμε για το 1846 και μοιάζει σαν να γράφει για τη σημερινή εποχή. Γράφει για τον Τύπο και την αλλοτρίωση και το διαβάζεις και λες “Φίλε δεν έχεις ιδέα πόσο παρανοϊκό γίνεται μετά”. (Γέλια)

Τι σχετικό βρήκες στo κείμενο του Kierkegaard;  Μοιάζει σαν να γράφτηκε τώρα βασικά. Βασικά συγκρίνει την ηλικία της περίσκεψης με εκείνη του πάθους. Οπως, αν υπήρχε ένα κομμάτι χρυσάφι πάνω σε λεπτό πάγο, στην ηλικία του πάθους, αν κάποιος δοκίμαζε να πάρει το χρυσό, όλοι θα τον επεφημούσαν και θα έλεγαν “Πήγαινε! Μπορείς να το κάνεις!” Και στην ηλικία της περίσκεψης αν κάποιος επιχειρούσε να περπατήσει σε λεπτό πάγο, όλοι θα τον κριτίκαραν και θα έλεγαν “Τι ηλίθιος! Δεν μπορώ να πιστέψω πως πας να περπατήσεις στον πάγο και να το ρισκάρεις.” Οπότε θα σε παρέλυε κατά κάποιο τρόπο και είχε ένα αντίκτυπο πάνω μου με το να θέλω να προσπαθήσω να κάνω κάτι στον κόσμο αντι απλά να μιλάω για πράγματα. 

Για τις πρώτες ιδέες που έθεσαν τις βάσεις του δίσκου: Ναι, βασικά το Reflektor ήταν σίγουρα ένα τραγούδι που δουλεύαμε για κάνα δύο χρόνια. Κάτα πάσα πιθανότητα κάναμε τις πρώτες πρόβες πριν δυόμισι χρόνια. Ηχογραφήσαμε λίγο στη Λουιζιάνα με τους μουσικούς από την Αϊτή. Είναι μια τρομερά χρονοβόρα διαδικασία. Νομίζω πως πήγαμε στην Τζαμάικα με 60 τραγούδια. Πήγαμε με τον Markus Dravs στη Τζαμάικα πριν ενάμιση χρόνο και μετά ήρθε ο James Murphy για δυο βδομάδες τον Αύγουστο του 2012, έτσι αυτό σου δίνει μια ιδέα του πόσο μακροχρόνια ήταν η διαδικασία

Για την εμπειρία τους στο κάστρο Trident στη Τζαμάικα: Το κάστρο χτίστηκε το 1979 από αυτό τον εκκεντρικό Τζαμαϊκανό τύπο που απλά ήθελε να κάνει παρέα με γαλαζοαίματους. Και δούλεψε. Μετά από πέντε χρόνια δεν μπορούσε να πληρώνει τους λογαριασμούς και έτσι ήταν άδειο για πολλά χρόνια. Γνώρισα έναν τύπο που σχεδίαζε να το μετατρέψει σε ξενοδοχείο και το νοικιάσαμε από αυτόν φθηνά και δεν υπήρχε τίποτα εκεί μέσα. Φέραμε μερικά κρεβάτια, ένα πιάνο και εξοπλισμό. Και έτσι υπήρχε αυτός ο φανταστικός παλμός, γιατί λέγαμε πως “Αυτό ειναι στ' αλήθεια ένα παλιό κάστρο.”

Μεγάλο μέρος της σύνθεσης πραγματοποιήθηκε εκεί;  Ναι, πολύ μεγάλο κομμάτι της σύνθεσης και της ηχογράφησης επίσης. Όπως το “Here Comes the Night Time,” ένα μέρος του οποίου ηχογραφήθηκε εκεί.

Υπαρχει μια επιρροή από dance μουσική σε τραγούδια όπως το “Reflektor” και το “You Already Know.” Τι σε οδήγησε σε αυτή την κατεύθυνση;  Όλα ξεκινούν απο το να παίζουμε στην Αϊτή. Παίζεις για ανθρώπους που δεν έχουν ακούσει ποτέ τους Beatles. Στην αγροτική Αϊτή, δεν έχουν ακούσει ποτέ το “I Wanna Hold Your Hand.” Δεν έχουν ακούσει ποτέ Elvis. Έτσι αν δεν έχεις ακούσει ποτέ rock & roll, αν απλά παίζεις ένα τραγούδι, τι το κάνει να περνάει στον κόσμο; Είναι τα στοιχεία του ρυθμού στο τραγούδι και το συναίσθημα στα φωνητικά – με τα οποία μπορείς πραγματικά να συνδεθείς με ανθρώπους που δεν μοιράζεστε την ίδια γλώσσα ή κοινή κουλτούρα. Ξέρεις τo "Headlights Look Like Diamonds" στο πρώτο μας EP μοιάζει με χορευτικό τραγούδι των New Order και οι New Order είναι μια από τις μεγαλύτερες επιρροές μας από την αρχή της πορείας μας. Αυτό είναι ένα από τα πράγματα που μας συνδέει με τον James Murphy. Οι LCD για μένα είναι σαν τους New Order και τους Β-52's και μοιράζομαστε βαθύτατα όλες αυτές τις επιρροές και κάναμε τελείως διαφορετικά πράγματα με αυτές. Η Regine είναι από τους ανθρώπους που χορεύουν. Ανά πάσα στιγμή, αν μπορείς να κάνεις την Regine να χορέψει, είσαι στο σωστό δρόμο, έτσι νομίζω πως απλά θέλαμε να κάνουμε έναν δίσκο με τον οποίο η Regine θα μπορούσε να χορέψει.

Σε αυτό το σημείο οι Arcade Fire μπορούν να παράγουν τόσα πολλά διαφορετικά είδη ήχων – τι μπορείτε να κάνετε τώρα που δεν μπορούσατε προηγουμένως: Είμαι πολύ ενθουσιασμένος όταν ακούω τον ήχο της μπάντας σήμερα, μετά από ένα χρόνο με περιοδείες. Επειδή παίζαμε ζωντανά με αυτούς τους μουσικούς από την Αϊτή και πραγματικά γίνονται θαύματα στο ρυθμό μας. Νομίζω πως όλοι έχουν βελτιωθεί σαν μουσικοί. Έτσι, είμαι πολύ ενθουσιασμένος. Κατά κάποιο τρόπο όταν παίζουμε αισθανόμαστε “Μπορούμε να γίνουμε πολύ καλοί. Μπορούμε να γίνουμε πολύ καλοί στη μουσική.”

Πηγή: Rolling Stone

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου